عدسي
عدسي عضوي است محدب الطرفين ، قابل انعطاف، بدون رگ و شفاف با قطر 9 ميليمتر و ضخامت 4 ميليمتر که ما بين مايع زلاليه و زجاجيه چشم قرار دارد. و توسط زنولها به شيارهاي بين جسم مژگاني اتصال دارد.عدسي در پشت مردمک واقع شده است و عمل تطابق و متمرکز کردن نور بر روي شبکيه را انجام ميدهد.
پير چشمي presbyopia
در هنگام مطالعه، عدسي با تغيير انحنا خود اين امکان را ايجاد مينمايد که بتوانيم اجسام نزديک را بخوبي ببينيم. اين قابليت از سن 40 تا 45 سالگي به بعد، کاهش مييابد و بنابراين پير چشمي عارض ميگردد، بدين معنا که براي ديد نزديک و مطالعه نياز به عينک جداگانه خواهد بود. هرگاه فردي به نزديک نگاه ميکند، انقباض عضله سيلياري، کشش عدسي را کم ميکند و لذا عدسي کرويتر شده و قدرت انکساري بيشتري پيدا ميکند و تصوير جسم نزديک را بر شبکيه مياندازد (عمل تطابق). در نگاه به دور عکس اين حالت اتفاق ميافتد. با پير شدن و کاهش حالت ارتجاعي عدسي ، قدرت تطابق آن کاهش مييابد و فرد تار ميبيند.اين همان حالتي است كه به آن پير چشمي گفته مي شود.
تئوريهاي پيرچشمي
گرچه هنوز روي علت اصلي پير چشمي بحث است، مطالعات متعدد بوضوح نشان مي دهد که با پيشرفت سن عدسي چشم سفت تر شده و انعطاف پذيري آن کاهش مي يابد. هر چند که اين پديده تمام جوانب را توجيه نمي کند؛ حداقل مسئول قسمتي از پيرچشمي است.رونالد شاچارفرضيه ديگري را پيشنهاد کرده که بر طبق آن شروع پير چشمي عمدتا ناشي از شل شدن رشته هايي است که نيروي لازم براي تغيير شکل عدسي را انتقال مي دهند. اين تئوري مورد بحث است زيرا هنوز اثبات نشده است. بهر حال؛ عمل جراحي موفق “براي ديد نزديک و مطالعه” نياز به تکنيکي داردکه عامل مسببير چشمي را اصلاح کند. در صورتيکه چنين درماني عملي گردد، طبعا هر کسي با پا به سن گذاشتن پيرچشم شده وداوطلب آن خواهد شد.
روشهاي درمان پيرچشمي presbyopia treatment
بهبود پيرچشمي با جراحي(Surgical Reversal of Presbyopia (SRP
رايج ترين روشي که هم اکنون بکار مي رود، “بهبود پيرچشمي با جراحي”؛(Surgical Reversal of Presbyopia (SRPناميده مي شود. طبق اين تکنيک، فرض بر اين است که پيرچشمي ناشي از شل شدن رشته هاي متصل به لنز است. با استفاذه از چهار “باند متسع کننده اسکلرا(صلبيه)”، فرض بر اين است که اين رشته ها مجددا سفت شده و قدرت تمرکز را به عدسي باز مي گردانند. تا کنون با اين تکنيک بيش از 500عمل جراحي در جاهاي مختلف دنيا و با نتايج متفاوت انجام شده است. کارآزمايي باليني در 6 مرکز در آمريکا شروع شده است. اين کارهاي تحقيقاتي بي خطر بودن و موثر بودن اين روش را ارزيابي مي کند.ابهامات خاصي در ارتباط با بي خطري اين تکنيک مثلا خطر پارگي کره چشم، فرسايش چشم با باند متسع کننده، عفونت وکاهش خونرساني کره چشم وجود دارد. علي رغم عدم اطمينان از بي خطري و موثر بودن آن، اين تکنيک در مکزيک و ساير کشورهاي خارج از آمريکا انجام مي شود.
اسکلروتومي مژگاني قدامي Anterior Ciliary Sclerotomy or ACS
روش ديگري که ” اسکلروتومي مژگاني قدامي” Anterior Ciliary Sclerotomy or ACS ناميده مي شود،نيز بر همين فرضيه سفت کردن رشته هاي متصل به عدسي استوار است. در اين روش چند برش نيم ضخامت شعاعي شبيه کراتوتومي شعاعي در اسکلرا يا سفيدي چشم ايحاد مي شود.بر طبق گزارشات موجود با اين روش به مدت چند هفته بعد از عمل قدرت تمرکز عدسي بهبود مي يابد و سپس کاملا به شرايط قبل از عمل برميگردد.
اسکلروتومي مژگاني قدامي توأم با ايملنت
بعضي از جراحان با قرار دادن قطعاطي از جنس سيليکون داخل برش هاي شعاعي سعي در جلوگيري از بازگشت پيرچشمي دارند.
استفاده از ليرز مادون قرمز infrared laser
روش ديگري نيز که با هدف سفت کردن رشته هاي متصل به عدسي بکار مي رود، استفاده از ليرز مادون قرمز براي نازک کردن اسکلرا است.بر اساس گزارشات اوليه از آمريکاي جنوبي، با استفاده از دستگاه ليزري که توسط شرکت SurgiLight, ساخته شده؛ اين روش قادر است که توانايي قدرت تمرکز عدسي را بر خلاف دو روش قبلي بطور ماندگار،بهبود بخشد.
روشهاي نرم کردن هسته عدسيsoften the inside of the crystalline lens
دو روش ديگر نيز با اين فرض که پير چشمي عمدتا ناشي از سخت شدن عدسي و از دست دادن انعطاف پذيري آن است، ابداع شده اند. در روش اول از وسيله اي بنام کاتارکسCatarex استفاده مي شود که براي عمل آب مرواريد (کاتاراکت) اختراع شده است. با کاتارکس، بطور کامل محتويات عدسي چشم تخليه شده و کپسول عذسي“bag” باقيمانده با پليمر قابل ارتجاعي پر مي شود. اين پليمر انعطاف پذيري لازم براي بازگشت الاستيسيته براي تغييرقدرت تمرکز عدسي را فراهم مي کند. در روش دوم با استفاده از ليزر فوتوديسراپتيو( انهدام با نور)photodisruptive laser ، محتويات عدسي چشم crystalline lens نرم شده و الاستيسيتي بهبود مي يابد. هر دوي اين روش ها تا مصارف کلينيکي راه زيادي را در پيش دارند.
تعويض عدسي چشم Intraocular Lens Implantation
آخرين روش درمان پير چشمي از اين نظر با ساير روش ها متفاوت است که با رشته هاي متصل به عدسي چشم و نرم کردن محتويات عدسي سر و کاري ندارد. در اين روش عدسي چشم برداشته شده و با عدسي (لنز) مصنوعي جايگزين مي شود. عدسي به عضلات مژگاني متصل مي شود.در حالت طبيعي عضلات مژگاني باعث تغيير شکل عدسي مي شوند ولي در اينجا عدسي را حرکت مي دهند.مطالعات اوليه نشان داده که با اين روش حداقل مقدار کمي قدرت تمرکز ايجاد مي شود. يکي از کمپاني هاي شروع کننده بنام C & C Visionاست که لنز داخل چسمي با قدرت تطابق بنام AT-45 accommodating intraocular lensرا ساخته است که اکنون فاز اول تائيديه انجمن دارو و غذاي آمريکا FDAرا طي مي کند. کمپاني ديگري که لنز داخل چسمي با قدرت تطابقي را ساخته (Human Optics AG (in Erlangen, Germany از آلمان است.
لنزهای چند کانونی و لنزهای تطابقی در حال حاضر کریستا لنز تنها لنز تطابقی است که موفق به دریافت تأئیدیهFDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) شده است.
The ReZoom IOLلنزهای ریزووم
لنزهای چندکانونی تکنیس Tecnis Multifocal IOL
The ReStor Acrysof IOLلنزهای ری استور
کریستا لنز Crystalens
از آنجایی که این لنز در هر دو طرف خود دارای لولا است, براحتی می تواند توسط عضلات مژگانی حرکت کند و چشم بتواند بطور طبیعی تری بر روی اشیاء دور و نزدیک تمرکز کند.